چینیها اولین نمونههای واکسن را در قرن دهم کشف کردند. در سال ۱۷۹۶ ادوارد جنر متوجه شد بیماری نسبتا خفیف آبله گاوی میتواند باعث مصونیت به آبله انسانی شود. او این نظریه را آزمایش کرد و دو سال بعد یافتههایش منتشر شدند و واژه واکسن، برگرفته از واژه لاتین "واکا" به معنی گاو، ابداع شد.
واکسن یکی از بزرگترین دستاوردهای پزشکی دنیای معاصر قلمداد میشود و به گفته سازمان بهداشت جهانی سالانه از مرگ دو تا سه میلیون نفر بر اثر بیست نوع بیماری جلوگیری میکند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا میگوید واکسنها قبل از ورود به بازار بدقت آزمایش میشوند؛ ابتدا در آزمایشگاه، بعد در حیوانات و بعد در انسان تا در نهایت نهادهای مرجع آنها را تایید کنند.
واکسنها هم مانند تمام داروها ممکن است برای بعضیها خطرهایی داشته باشند ولی مزایایشان بمراتب بیشتر از مضراتشان است. به عنوان مثال بیشتر بیماریهای عفونی کودکان که کمتر از یک نسل پیش شایع بودند، به دلیل واکسن بشدت نادر شدهاند یا آبله که جان صدها میلیون نفر را گرفت، کاملا ریشهکن شده است.
البته رسیدن به مصونیت فراگیر معمولا چند دهه طول میکشد. حدود سی سال بعد از کارزار جهانی واکسیناسیون گسترده در آفریقا، در تابستان اعلام شد ویروس طبیعی فلج اطفال ریشهکن شده است.
متخصصان هشدار میدهند شاید ماهها یا شاید سالها طول بکشد تا جمعیت کافی را در دنیا در مقابل کرونا واکسینه کرد که اوضاع به حال عادی برگردد.